Η πρόσφατη σύλληψη του Ράντοβαν Κάρατζιτς- ο οποίος επί 13 χρόνια κατοικούσε σε συνοικία στο Νέο Βελιγράδι με το πλαστό όνομα Ντράγκαν Ντάμπιτς και εργαζόταν ως γιατρός ασκώντας μεθόδους εναλλακτικής ιατρικής- έφερε στην επιφάνεια το τεράστιο πρόβλημα βιοπορισμού που αντιμετωπίζουν χιλιάδες πρώην πρωθυπουργοί και ηγέτες κρατών μετά τη λήξη της κυβερνητικής θητείας τους. Άνθρωποι που πίστεψαν ότι μετά το τέλος της πολιτικής σταδιοδρομίας τους το επαγγελματικό τους μέλλον είναι εξασφαλισμένο, βρίσκονται αίφνης αντιμέτωποι με το τέρας της ανεργίας και αναγκάζονται να κάνουν δουλειές που υπό άλλες συνθήκες ποτέ δεν θα έκαναν. Η Πολιτεία αδιαφορεί για το εργασιακό τους αδιέξοδο. Το ερώτημα βαρύ.... «Μετά την Πρωθυπουργία Τι ;»
Η ιστορία έχει δείξει ότι μια αρκετά συνηθισμένη και προσοδοφόρα επαγγελματική διέξοδος είναι η συγγραφή βιβλίων. Πλήθος πρώην πρωθυπουργών μετά το τέλος της θητείας τους πέφτουν με τα μούτρα στη συγγραφή έργων των οποίων οι τίτλοι εμφανίζουν τον συγγραφέα σε μια –ψυχιατρικά παρεξηγήσιμη- προσωπική σχέση με θεσμούς και έννοιες π.χ. «Συνομιλώντας με την Ιστορία» ή «Συζητώντας με τη Δημοκρατία» ή τέλος «Παίζοντας τάβλι με το Φιλελευθερισμό». Ενίοτε, και προκειμένου το έργο να καταστεί ακόμα σεμνότερο, αποφασίζεται ο τίτλος να συμπληρωθεί από το κλασικό : «Προκλήσεις και Αποφάσεις» οπότε και καταλήγουμε : «Προκλήσεις και Αποφάσεις : Συνομιλώντας με την Ιστορία», «Προκλήσεις και Αποφάσεις: Συζητώντας με τη Δημοκρατία» κ.ο.κ.
Στα βιβλία αυτά –το οποία ανήκουν στην ευρύτερη κατηγορία «Όσα Καλώς Έκανα»- συνήθως περιγράφεται, με έντονα αυτοκριτική διάθεση, η ιστορία ενός Ηγέτη ο οποίος παρέλαβε μια χώρα στο χείλος της καταστροφής και τελικά κατάφερε να την διασώσει επειδή είχε όραμα, αξίες και σπάνια πολιτική αντίληψη. Πολλές φορές ο συγγραφέας/ πρωταγωνιστής δεν μπορεί να κρύψει μια αίσθηση πικρίας για την μη αναγνώριση του σημαντικού κυβερνητικού του έργου οπότε και το έργο υπάγεται στην υποκατηγορία «Όσα Καλώς Έκανα ... ΑΧΑΡΙΣΤΟΙ» ενώ άλλες φορές –όπως στην περίπτωση Κλίντον- πικάντικα συμβάντα κατά την διάρκεια της κυβερνητικής θητείας δίνουν στο έργο έναν εξόχως γαργαλιστικό τόνο και το τοποθετούν στην γενικότερη κατηγορία «Όσα Καλώς ΤΗΣ έκανα».
Δεν είναι δυστυχώς λίγες οι περιπτώσεις ηγετών που κατέληξαν αντικείμενα εκμετάλλευσης από το αδυσώπητο καπιταλιστικό σύστημα. Ηγέτες όπως ο πρώην καγκελάριος Σρέντερ και ο Τόνι Μπλερ προσφέρουν έναντι πινακίου φακής συμβουλευτικές υπηρεσίες σε πολυεθνικές επιχειρήσεις και βιώνουν στο πετσί τους την περίφημη «εκμετάλλευση της υπεραξίας του εργαζομένου» και την «αλλοτρίωση του εργαζομένου από το προϊόν της εργασίας του». Στις περιπτώσεις αυτές δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο ο πρώην ηγέτης να εμφανίσει συμπτώματα «όψιμα αφυπνισμένης ταξικής συνείδησης» οπότε και να επιχειρήσει την ανατροπή της καθεστηκυίας τάξης μέσα από ένοπλο αγώνα. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε πληροφορίες που φέρουν το Τόνι Μπλέρ να οργανώνει παράνομη οργάνωση με την ονομασία «Νέοι Νέοι Εργατικοί» - η νεολαία της οποίας ονομάζεται «Νέοι των Νέων Νέων Εργατικών» -και να σχεδιάζει κατάληψη της εξουσίας με ένοπλη επίθεση στα ανάκτορα του Buckingham.
Πιο εκκεντρικές φυσιογνωμίες, όπως ο Μιχαήλ Γκορμπατσώφ, προτιμούν την σταδιοδρομία στους χώρους του modeling και της διαφήμισης. Ο τελευταίος αφού συμμετείχε με μεγάλη επιτυχία στη διαφημιστική καμπάνια της Pizza Hut το γενικότερο concept της οποίας θα μπορούσε να περιγραφεί ως : «Δώσε Pizza και καπιταλισμό και σε εμένα ....μπάρμπα» αποφάσισε εσχάτως να στηρίξει και την προσπάθεια της Louis Vitton φωτογραφιζόμενος μέσα σε λιμουζίνα που περνάει μπροστά από το τείχος του Βερολίνου. Στο προβληματισμένο ύφος του ανδρός μπορώ να διακρίνω μια απορία που στοιχειώνει και εμένα εδώ και χρόνια. Πως στο διάλο από ένα τείχος κάποιων λίγων χιλιομέτρων προέκυψαν τόσα εκατομμύρια κομμάτια τείχους ως σουβενίρ. Φοβάμαι ότι την ημέρα που θα βρεθούν όλοι οι εξαπατημένοι τουρίστες και θα ενώσουν τα κομμάτια τους θα κατασκευαστεί το νέο Σινικό.
